Wil je het artikel lezen? "Troost bestaat niet!? - 9 p."
Einde

Jean Fouquet (ca. 1420 - ca. 1480) schilderde "Job en zijn valse troosters" als miniatuur in het getijdenboek - le livre d'heures - van Etienne Chevalier. Een getijdenboek was een gebedenboek voor leken dat vanaf het eind van de veertiende tot in de zestiende eeuw in gebruik was in de Katholieke kerk. Zo'n handschriften - met in de marge soms prachtige miniaturen - zijn voor de kunstgeschiedenis van grote betekenis. Ze werden luxueus uitgevoerd en prachtig versierd en ze waren een statussymbool in de bibliotheek van de begoede burger. Maar Fouquet deed meer dan miniaturen schilderen: hij bracht het tot hofschilder van de Franse koning Louis XI.

Hiernaast zien we Job, als een man geplaagd door het noodlot. Hoe hij daar zit, doet wat denken aan de clochard in onze grote steden. Job verliest zijn fortuin, een groot deel van zijn familie, zijn gezondheid… en raakt dan vermoedelijk op den dool. Drie vrienden komen langs om hem te troosten en ze trekken alle registers open. Het wordt een mooi geformuleerde en rationeel onderbouwde boodschap, want het zijn mannen van het woord. Maar veel van die welluidende woorden zijn misplaatst en maken Jobs ellende alleen maar groter. Het verhaal illustreert hoe moeilijk het is om iemand in groot verdriet te troosten. Rationele logica biedt geen antwoord op emotionele rouw. Het maakt het gevoel van onbegrepen zijn slechts groter.

Paul Troger (1698 - 1762) is als Oostenrijkse schilder de bekendste vertegenwoordiger van de Weense Rococo. Hij schildert hier "Christus wordt getroost door een Engel". De evangeliën beschrijven hoe Jezus met zijn discipelen naar de Olijfhof - het stadspark van Jeruzalem - trekt de avond van zijn arrestatie. De olijfhof is ook goed gekend door Judas want Jezus kwam er vaak met zijn discipelen samen. Jezus weet dat zijn einde nadert - nog enkele uren en hij wordt op bevel van hogerhand gevangen genomen door de stadspolitie - en Hij wordt door doodsangst overvallen. Hij gaat schuilen bij zijn Vader, maar zoekt ook steun bij zijn discipelen. Dat laatste blijkt tevergeefs, want door vermoeidheid overmand, vallen ze in slaap. Op dit cruciale moment van innerlijke strijd staat Jezus er dus alleen voor.

Dit is de context waarin het tafereel "Christus wordt getroost door een Engel" zich afspeelt. Het gebeuren illustreert hoe menselijke troost vaak afwezig blijft en hoe een mens het dan alleen - alleen met God - moet zien te redden. Lucas verhaalt hoe er uit de hemel een engel verscheen om Jezus kracht te geven - bovennatuurlijke troost in een moment van eenzaamheid en angst (Lucas 22:43).
Troost bestaat niet!? vertrekt van een interview met Johan Vande Lanotte. Maar het interview bevat een innerlijke contradictie want de man die stelt dat troost niet bestaat, blijkt volgens anderen de beste trooster. We zullen ons dus afvragen of troost bestaat en of "het christen zijn" iets kan toevoegen aan de analyse.

Begin
Wil je het artikel lezen? "Troost bestaat niet!? - 9 p."